Íbúafjöldi í Kópavogi þann 1. ágúst 2023 var 40.288 íbúar.
- Íbúar
- Börn og ungmenni
- Íþróttir & útivist
- Velferð
- Þjónusta
- Skipulagsmál
- Byggingarmál
- Samgöngur
- Umhverfi
- Menning
- Íbúaverkefni
- Stjórnsýsla
- Mannlíf
- þjónustugátt
- Ábendingar
Í deiliskipulagi er fjallað um fyrirkomulag gatna og lóða og settar reglur um hönnun einstakra bygginga, svo sem um hæðafjölda, byggingarefni, þakform og fjölda íbúða. Leiðbeiningarnar hér fyrir neðan styðja við markmið í Gátlista fyrir gæði byggðar og Aðalskipulagi Kópavogs 2019-2040.
Leiðbeiningar um fjölgun íbúða
Leiðbeiningar um nýtingarhlutfall og íbúðaþéttleika
Leiðbeiningar um breytingar á eldra húsnæði og viðbyggingar
Leiðbeiningar um heimila landnotkun/starfsemi
Leiðbeiningar um menningar- og náttúruminjar
Leiðbeiningar um útfærslu á lóð
Fjölgun íbúða í þegar byggðum hverfum getur verið leið til að auka íbúaþéttleika og þar með styðja við nærþjónustu og ýta undir
mannlíf. Þetta á sérstaklega við í eldri hverfum þar sem einbýlis- og parhús eru ráðandi svo lengi sem tekið er tillit til aðliggjandi
byggðar hvað varðar yfirbragð og nýtingarhlutfall.
Ákvarðanir um hvort að heimilaðar verði nýjar íbúðir fara eftir eftirfarandi atriðum:
Nýjar íbúðir í núverandi húsnæði eru ýmist flokkaðar sem aukaíbúðir eða séríbúðir eftir eignarhaldi.
Séríbúð
Ný íbúð sem útbúin er með uppskiptingu eða viðbyggingu við eldra hús/íbúð eða breyttri notkun rýmis í þegar byggðu húsi. Séríbúð hefur aðskilið eignarhald og er því heimilt að selja frá eignarhluta upprunalegrar íbúðar. Séríbúð getur kallað á breytingu á deiliskipulagi ef ekki er heimild fyrir henni í gildandi skipulagi.
Aukaíbúð
Ný íbúð, alla jafna ekki stærri en 50m2, í eða við þegar byggt hús. Tilheyrir sama matshluta/eignarhluta og upphafleg íbúð og er óheimilt að selja frá eignarhluta aðalíbúðar. Alla jafna er ekki gert ráð fyrir auknu byggingarmagni né nýjum bílastæðum. Skilgreina þarf nánar viðmið varðandi aukaíbúðir í hverfisáætlun hvers hverfis fyrir sig.
Almennt er tekið jákvætt í að heimila aukaíbúðir svo lengi sem þær uppfylla skilyrði sem gerð eru til nýrra íbúða.
Lykilatriði er að nýjar íbúðir uppfylli skilyrði byggingarreglugerðar. Auk þess mega gæði upprunalegrar íbúðar ekki skerðast og taka þarf tillit til byggingarstíls hússins.
Lágmarksrými í smáíbúð
Sérstaklega er mikilvægt að huga að fyrirkomulagi smáíbúða (25-40 m2) og tryggja ákveðin gæði og aðstöðu:
Frágangur á lóð
Bílastæði
Veitur
Með þéttingu byggðar næst betri nýting á innviðum s.s. götum, veitukerfum, skólum o.s.frv. Vegalengdir styttast, umhverfið verður gönguvænna og betri grundvöllur verður fyrir nærþjónustu innan hverfis. Í aðalskipulagi Kópavogs er gert ráð fyrir þéttingu byggðar á ákveðnum svæðum í bænum.
Í Aðalskipulagi Kópavogs 2019-2040 er gert ráð fyrir þéttingu byggðar á þróunarsvæðum, með blandaða landnotkun íbúða og atvinnusvæðis. Gert er ráð fyrir að uppbygging íbúða á skipulagstímabilinu verði fyrst og fremst á samgöngumiðuðum þróunarsvæðum (sjá kafla 2.2.1 Þróunarsvæði í aðalskipulaginu). Einnig er gert ráð fyrir þéttingu í grónum hverfum, einkum á eldri atvinnusvæðum þar sem mikið er um vannýtt húsnæði.
Í aðalskipulaginu eru sett fram eftirfarandi viðmið um nýtingarhlutfall húsagerða (hlutfall byggingarmagns (m2) af flatarmáli lóðar). Þessi viðmið eiga m.a við þegar umsóknir um fjölgun íbúða, niðurrif og/eða nýja uppbyggingu eru til meðferðar.
|
Hlutfall |
Einbýlishúsalóð |
0,20-0,35 |
Raðhúsa- og parhúsalóð |
0,35-0,60 |
Sambýlishús á lóð (2 til 5 íbúðir) |
0,50-0,80 |
Fjölbýlishús á lóð (undir 5 hæðir) |
0,60-0,90 |
Fjölbýlishús á lóð (yfir 5 hæðir) |
0,80-2,00 |
Í aðalskipulaginu eru sett fram eftirfarandi rammaákvæði sem stuðst er við þegar sótt er um aukið nýtingarhlutfall í þegar byggðum hverfum:
Með því að byggja við hús verður til aukið rými í núverandi íbúð og möguleiki á fjölgun íbúða. Slíkar breytingar auðvelda fólki að stækka við sig án þess að skipta um húsnæði. Breytingar eins og kvistir, svalir og nýir gluggar auka útsýni, birtu og loftgæði og geta stækkað íverurými íbúðar. Það felast mikil gæði í því að hafa aðgang að svölum, sem geta verið nokkurs konar viðbót við íbúðina og veita íbúum tækifæri til útiveru.
Í aðalskipulagi Kópavogs kemur fram að þegar óskað er eftir breytingum í núverandi byggð, hvort sem hún er deiliskipulögð eða ekki, skal liggja fyrir greinargerð með skýringarmyndum þar sem ítarlega er greint frá mögulegum áhrifum breytingarinnar á þá byggð sem fyrir er. Einkum skal horft til þess hvernig breytingin fellur að aðliggjandi byggð og yfirbragði hverfisins hvað varðar stærð og hlutföll, umferð allra ferðamáta, bílastæðaþörf, útsýni og skuggamyndun.
Hönnun viðbyggingar og annarra breytinga ætti að taka tillit til upprunalegs byggingarstíls og byggðarmynsturs í hverfinu. Þetta þýðir ekki endilega að breytingarnar þurfi að vera í sama stíl og líta út fyrir að vera upprunalegar, heldur geta þær líka verið nútímalegar og augljós viðbót við húsið. Þetta á sérstaklega við um viðbyggingar. Hönnun skal ávallt vera í samræmi við byggingarreglugerð.
Byggingarstíll, hönnun og efnisval
Innra fyrirkomulag
Lóð og umhverfi
Huga þarf að lagnaleiðum, fráveitu og möguleika á blágrænum ofanvatnslausnum þegar um viðbyggingu er að ræða, í samráði við veitufyrirtæki.
________________________________________
Blágrænar ofanvatnslausnir eru fráveitukerfi þar sem ofanvatni (rigningu og snjó) er veitt eftir grænum geirum á yfirborði í viðtaka s.s. á, vatn eða sjó, í stað regnvatnslagna neðanjarðar. Þær grænka og fegra umhverfið, sía mengun úr ofanvatni og eru meðtækilegri fyrir ofsarigningum og flóðum heldur en hefðbundin lagnakerfi.
Eðli og umhverfi svæðis fer mikið eftir því hvaða landnotkun er þar heimil. Í eldri borgum er landnotkun tiltölulega blönduð og starfsemi s.s. verslun og þjónusta heimiluð innan íbúðarbyggðar, sem gerir það að verkum að fólk getur sinnt erindum sínum fótgangandi. Á seinni helmingi síðustu aldar, m.a. með útbreiddari notkun einkabílsins, var hefð fyrir því að aðskilja mismunandi landnotkun þannig að til urðu svokölluð svefnhverfi. Það eru íbúðarhverfi þar sem engin starfsemi er fyrir hendi og því lítið mannlíf yfir daginn. Á síðustu áratugum hefur verið horfið frá slíku skipulagi og frekar leitast við að heimila og jafnvel laða að nærþjónustu í íbúðarhverfum.
Á þróunarsvæðum í Kópavogi er gert ráð fyrir blandaðri landnotkun íbúða og atvinnu- eða miðbæjarstarfsemi til þess að tryggja gott aðgengi að verslun og þjónustu innan hverfa.
Almennt má segja að afstaða til nærþjónustu innan hverfa sé frekar jákvæð en það fer samt eftir staðsetningu innan hverfisins og eðli starfseminnar.
Það er stefna í aðalskipulagi Kópavogs að efla verslun og þjónustu í skilgreindum hverfiskjörnum og ekki er heimilt að breyta atvinnuhúsnæði á jarðhæðum í hverfiskjörnum í íbúðir.
Ef heimilað verður að breyta atvinnuhúsnæði í íbúð, t.d. þegar ekki er um að ræða verslunarhúsnæði, þarf að tryggja að húsnæðið uppfylli kröfur byggingarreglugerðar fyrir íbúðir og að aðkoma og umhverfi henti fyrir íbúðarhúsnæði. Alltaf þarf að gera ráð fyrir dvalarsvæði á lóð.
Kópavogur er umkringdur dýrmætri og viðkvæmri náttúru, strandlengjunni til vesturs og Heiðmörk til austurs, sem skapar ómetanlega umgjörð um byggðina og er mikilvægt að halda í. Innan byggðarinnar eru auk þess sögulegar minjar sem mikilvægt er að kynna sér áður en farið er í uppbyggingu. Það er lykilatriði að uppbygging raski sem minnst náttúrulegu umhverfi, sögustöðum og minjum
Í Kópavogi eru fjölmargar menningarminjar og sex friðlýstir staðir eða svæði, sem sjá má í kortasjá Kópavogbæjar með því að haka við „verndarsvæði”. Mannvirkjagerð og jarðrask innan þessara svæða er háð leyfi Umhverfisstofnunar. Upplýsingar um friðlýst svæði má m.a. finna á vef Umhverfisstofnunar.
Í landi Kópavogs eru tvö svæði með friðlýstar fornminjar samkvæmt lögum um menningarminjar nr. 80/2012, þ.e. Þinghóllinn við Kópavog og Þingnes við Elliðavatn. Samkvæmt lögunum skal vera 100 m friðhelgað svæði út frá ystu mörkum friðlýstra fornleifa, þar sem hvers konar röskun er óheimil án leyfis Minjastofnunar Íslands. Friðhelgað svæði utan um aðrar fornleifar skal vera 15 m. Ef að minjar koma í ljós við framkvæmdir, ber að stöðvar þær og tilkynna til Minjastofnunar Íslands.
Hverfisverndarsvæði eru skilgreind í aðalskipulagi. Hverfisvernd getur náð til fornleifa, mannvirkja eða svæðis með merkilega sögu eða náttúru. Ekki má raska hverfisverndaðri náttúru og þar má aðeins reisa mannvirki sem tengjast beint hlutverki svæðanna, s.s. stíga og áningastaði. Hverfisvernd á mannvirkjum er ekki tengd aldri þeirra og þarf ekki að þýða að þeim megi ekki breyta.
Samkvæmt skipulagslögum nr. 123/2010 skal vinna bæja- og húsakönnun þegar unnið er deiliskipulag í þegar byggðu hverfi. Húsakannanir sem þegar hafa verið unnar má nálgast á vef Minjastofnunar Íslands.
Tilgangur byggða- og húsakannana er að tryggja að ákvarðanir sem varða breytingar á byggð eða einstökum húsum séu teknar með þekkingu á því gildi sem þau hafa fyrir umhverfi, sögu og byggingarlist.
Tvær byggingar í Kópavogi eru friðlýstar; Hressingarhælið, nú Geðræktarhús bæjarins, á Kópavogstúni og gamli Kópavogsbærinn. Auk þess bætast þó nokkur hús við í flokki aldursfriðaðra húsa skv. lögum um menningarminjar nr. 80/2012 þar sem þau verða 100 ára á næstu árum.
Í Aðalskipulagi Kópavogs 2019-2040 segir um breytingar á byggð í eldri hverfum:
Vel útfærð lóð, með sólrík og skjólsæl dvalarsvæði, getur nýst sem framlenging á heimilinu og eykur lífsgæði íbúa. Aðlaðandi dvalarsvæði ýta undir hreyfingu og útiveru fólks á öllum aldri og hafa jákvæð áhrif á lýðheilsu. Gróður gegnir mikilvægu hlutverki í því að fegra umhverfið og skapa skjól. Garðyrkja og matjurtaræktun eru tómstundaiðja sem henta fólki á öllum aldri og geta fært björg í bú. Gróðursælir garðar með gegndræpu yfirborði styðja einnig við blágrænar ofanvatnslausnir og líffræðilega fjölbreytni.
Dvalarsvæði á lóð
Lóðamörk
Skjólveggir og girðingar
Gróður og gegndræpi
Bílastæði á lóð
Takk fyrir! Ábending þín er móttekin
Íbúafjöldi í Kópavogi þann 1. ágúst 2023 var 40.288 íbúar.
Myndavefur Kópavogsbæjar birtir einnig gömul myndbönd úr Kópavogi. Sjáðu gömul myndbönd úr Kópavogi.
Kópavogshreppur var stofnaður árið 1948 og voru íbúar þá rúmlega 900.
Vissir þú af opnu bókhaldi Kópavogsbæjar? Þarna getur þú skoðað hvert og í hvað peningarnir fara.
Álfhóll við Álfhólsveg er jökulsorfinn klapparhóll sem nýtur bæjarverndar sem bústaður álfa.